Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) là thuật ngữ y khoa dùng để chỉ một loạt tình trạng bệnh lý đặc trưng bởi sự tích tụ mỡ (thâm nhiễm mỡ) trong gan.
Tỷ lệ mắc bệnh chung trên toàn cầu được báo cáo là 24,4 phần trăm nhưng ở các quần thể châu Á phương Tây, bao gồm cả Singapore, tỷ lệ mắc bệnh đã được báo cáo lên tới 40 phần trăm.
Gan nhiễm mỡ đơn giản (gan nhiễm mỡ)
Tình trạng này đặc trưng bởi sự tích tụ mỡ vô hại trong các tế bào gan.
Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH)
Đây là dạng NAFLD nghiêm trọng hơn khi gan bị viêm.
Xơ gan
Đây là giai đoạn nghiêm trọng nhất của NAFLD, xảy ra sau nhiều năm viêm gan. Ở giai đoạn này, gan co lại, hình thành sẹo và cục u. Tổn thương này là vĩnh viễn và có thể dẫn đến suy gan và ung thư gan.
Các yếu tố nguy cơ của NAFLD
Có rất nhiều bệnh lý và tình trạng có thể làm tăng nguy cơ mắc NAFLD. Chúng bao gồm thừa cân, đặc biệt là tình trạng tích tụ mỡ quanh eo. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm tiểu đường tuýp 2 , nồng độ cholesterol xấu (LDL và TG) cao, và hội chứng chuyển hóa.
Người lớn tuổi trên 50 tuổi và có tiền sử hút thuốc cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc NAFLD.
Phát hiện và điều trị
Ở giai đoạn đầu của NAFLD, gan thường hoạt động bình thường và không biểu hiện triệu chứng. Tình trạng này thường được chẩn đoán thông qua các xét nghiệm được thực hiện vì lý do khác hoặc trong quá trình tầm soát sức khỏe định kỳ .
Hiện tại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho NAFLD. Những người phát hiện tình cờ mắc NAFLD nên được đánh giá các yếu tố nguy cơ liên quan.
Các chuyên gia khuyên nên tầm soát bệnh gan hai năm một lần bằng xét nghiệm máu chức năng gan bắt đầu từ 10 tuổi ở trẻ em béo phì và có BMI từ phần trăm thứ 85 đến 94 cùng với các yếu tố nguy cơ khác.
Các chuyên gia đưa ra lời khuyên chung cho những người mắc NAFLD như sau:
- Thay đổi lối sống: Giảm cân, thay đổi chế độ ăn (tránh thịt chế biến và các sản phẩm có nhiều đường) và tập thể dục.
- Kiểm soát tích cực các tình trạng bệnh lý có thể thay đổi khác như cholesterol cao, tăng huyết áp và lượng đường trong máu cao.
- Bỏ thuốc lá.
- Những người mắc NAFLD cũng nên tránh uống rượu vì nó có thể làm bệnh gan hiện tại trở nên trầm trọng hơn.
Bài viết được đóng góp bởi Tiến sĩ Tseng Hsien Cho, Bác sĩ gia đình, Raffles Medical.
