Bạn có biết ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ tư ở phụ nữ trên toàn cầu không(1)?

Ung thư cổ tử cung là gì?

Ung thư cổ tử cung là một loại ung thư xảy ra ở cổ tử cung, một ống nhỏ nối tử cung và âm đạo. Khi phụ nữ mang thai, cổ tử cung giúp giữ em bé cố định tại chỗ cho đến khi em bé phát triển đầy đủ. Cổ tử cung mở rộng trong quá trình sinh nở để em bé có thể chào đời.

Mặc dù ung thư thường xảy ra khi một hoặc nhiều gen trong tế bào bị thay đổi hoặc đột biến, nhưng vẫn có những yếu tố nhận dạng khác có thể quy cho từng loại ung thư cụ thể. Đối với ung thư cổ tử cung, một trong những nguyên nhân hàng đầu bao gồm các chủng nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI) như virus u nhú ở người (HPV).

Hầu hết những người hoạt động tình dục đều có thể bị nhiễm HPV vào một thời điểm nào đó trong đời. Mặc dù hệ miễn dịch có thể tự nhiên loại bỏ virus HPV khỏi cơ thể, nhưng việc nhiễm trùng dai dẳng với các chủng HPV nguy cơ cao có thể khiến các tế bào bất thường phát triển, dẫn đến ung thư cổ tử cung.

Các chủng HPV phổ biến nhất chiếm khoảng 70 phần trăm ung thư cổ tử cung là các phân nhóm 16 và 18 (còn được gọi là HPV16 và HPV18).

Triệu chứng của ung thư cổ tử cung là gì?

Ung thư cổ tử cung thường không có dấu hiệu hoặc triệu chứng ở giai đoạn đầu. Khi ung thư tiến triển, các triệu chứng có thể bao gồm:

• Chảy máu âm đạo bất thường hoặc không đều sau khi quan hệ tình dục, giữa các kỳ kinh hoặc sau khi mãn kinh.
• Tăng tiết dịch âm đạo loãng, có mùi hôi và có đốm máu.
• Đau vùng chậu hoặc đau lưng dai dẳng và không rõ nguyên nhân.
• Đau khi giao hợp.

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào nêu trên, hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để được kiểm tra chi tiết. Chẩn đoán và điều trị ung thư cổ tử cung sớm sẽ làm tăng cơ hội thuyên giảm và phục hồi.

Những rủi ro của ung thư cổ tử cung là gì?

Ngoài nhiễm HPV, các yếu tố nguy cơ khác của ung thư cổ tử cung bao gồm hệ miễn dịch suy yếu và herpes. Hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai đường uống như thuốc tránh thai trong năm năm trở lên có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao hơn những người chưa bao giờ sử dụng. Mười năm sau khi ngừng thuốc, nguy cơ của một người không còn tăng nữa – như thể thuốc chưa bao giờ được sử dụng (2).

Có thể phòng ngừa ung thư cổ tử cung không?

Tất cả phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi đều được khuyến cáo nên tiêm vắc-xin HPV. Vắc-xin có thể bảo vệ chống lại các chủng HPV cụ thể có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung.

Lịch tiêm vắc-xin HPV và liều lượng khuyến nghị

* Độ tuổi khuyến nghị: Nữ từ 9 đến 26 tuổi hoặc theo chỉ định của bác sĩ

* Lịch tiêm chủng

• Dưới 15 tuổi: Khuyến cáo nên tiêm 2 liều cho những người tiêm liều đầu tiên trước sinh nhật thứ 15 .
  Trong loạt 2 liều, liều thứ hai nên được tiêm cách liều đầu tiên 6–12 tháng (0, 6–12 tháng
  lịch trình).
• >15 tuổi: Lịch tiêm 3 liều được khuyến nghị cho những người tiêm liều đầu tiên vào hoặc sau sinh nhật thứ 15 và những người mắc một số bệnh lý suy giảm miễn dịch.
  Trong liệu trình 3 liều, liều thứ hai nên được tiêm sau liều đầu tiên 1–2 tháng và liều thứ ba nên được tiêm sau liều đầu tiên 6 tháng (lịch trình 0, 1–2, 6 tháng).

*Lịch trình trên được CDC(3) khuyến nghị. Lịch trình có thể thay đổi tùy theo quốc gia.

Nên tầm soát ung thư cổ tử cung bao lâu một lần?

Phụ nữ từ 21 đến 29 tuổi đã quan hệ tình dục được khuyến cáo nên xét nghiệm Pap Smear ba năm một lần.

Phụ nữ từ 30 đến 65 tuổi được khuyến cáo nên làm xét nghiệm kép (xét nghiệm HPV và xét nghiệm Pap Smear) 5 năm một lần, hoặc xét nghiệm Pap Smear hoặc xét nghiệm HPV 3 năm một lần.

Trong quá trình xét nghiệm Pap hoặc HPV, các tế bào từ cổ tử cung sẽ được thu thập và kiểm tra các bất thường.

Liệu tiêm vắc-xin có nghĩa là chúng ta có thể ngăn ngừa được bệnh ung thư cổ tử cung không?

Tiêm vắc-xin HPV là một công cụ mạnh mẽ trong cuộc chiến chống lại ung thư cổ tử cung. Việc khuyến khích mọi phụ nữ đủ điều kiện tiêm vắc-xin không chỉ là quyết định cá nhân mà còn là trách nhiệm chung.

Bằng cách nâng cao nhận thức và khuyến khích tiêm chủng, chúng ta có thể tạo ra một hàng rào bảo vệ không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn góp phần vào mục tiêu rộng lớn hơn là xóa sổ ung thư cổ tử cung trên toàn cầu.

Nếu bạn biết ai đó từ 9 đến 26 tuổi chưa tiêm vắc-xin HPV, hãy chia sẻ bài viết này và khuyến khích họ tiêm vắc-xin.

Cùng nhau, chúng ta có thể đánh bại ung thư cổ tử cung!

Tài liệu tham khảo
(1)Tổ chức Y tế Thế giới – Who.int 2023 (Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2023)
(2) Chính phủ Hoa Kỳ – Viện Ung thư Quốc gia
(3) CDC – Lịch tiêm chủng và liều lượng vắc-xin HPV

(Nguồn: Raffles Medical Group )